پای درس توسعه پورتوریکو

مجمع الجزایر پورتوریکو، با سه میلیون و دویست هزارنفر جمعیت، در جنوب شرقی آمریکا و شرق کشورهای هایتی قرار داشته و جزئی از قلمروی ایالات متحده به شمار می‌رود. شهروندان پورتوریکو از حقوق یکسانی با شهروندان ایالات متحده برخوردارند؛ با این تفاوت که نه حق انتخاب سناتور و نماینده دارند و نه می‌توانند در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کنند. اما محرومیت از مناسبات فدرال، به نفع مردم جزیره تمام شد و طبق کد مالیاتی ایالات متحده، مردم پورتوریکو از مالیات فدرال بر درآمد و بر عایدی سرمایه معاف‌اند.
پایان بحران اقتصادی
در سال ۲۰۱۲، به دنبال حل بحران اقتصادی و اشتغال جزیره، مقامات پورتوریکو دو قانون (برنامه‌ی ۲۰ و برنامه‌ی ۲۲) را به هدف تشویق کسب و کارها و جذب سرمایه‌گذاری خارجی تصویب کردند؛ در سال ۲۰۱۷ نیز با ضمیمه‌ی چند بخش به این دو طرح، پورتوریکو رسما به بهشتی مالیاتی برای آمریکایی‌ها – خصوصا ثروتمندان – تبدیل شد و بسیاری از آن‌ها مقیم جزیره شده و زندگی و اموال خود را به آنجا منتقل کردند؛ یعنی علاوه بر شهروندان پورتوریکو، افرادی واجد شرایط که مقیم جزیره بودند نیز می‌توانند از مزایای مالیاتی آنجا بهره‌مند شوند.
فرمول برون‌رفت از بحران
طبق «برنامه‌ی ۲۰»، شهروندان و افراد مقیم پورتوریکو، تنها ۴ درصد از درآمد خود را به عنوان مالیات می‌پردازند. آن‌ها همچنین از معافیت صد در صدی مالیات بر املاک و مالیات بر سود حاصل از صادرات برخوردار می‌شوند.
«برنامه‌ی ۲۲» به هدف ترغیب سرمایه‌گذاران برای مهاجرت به پورتوریکو طراحی شد. ساکنین جدید واجد شرایط، می‌توانند از معافیت مالیات‌های پورتوریکو بر سود و بهره و همچنین بر عایدی بر سرمایه، استفاده کنند. طبق این قانون، مالیات بهره برای واجدین شرایط، صفر درصد و مالیات بر سود، ده درصد خواهد بود. بعد از تأیید اقامت در پورتوریکو، تمام عایدی‌های بر سرمایه، معاف از مالیات خواهند بود.
چرا مالیات پایین‌تر؟
مبدع این دو برنامه، سیاستمداری از پورتوریکو بود که با دیدن ناکارآمدی و شکست برنامه‌های دولتی و مالیات‌های بالا در بهبود زندگی مردم، تصمیم گرفت روش متفاوتی در پیش بگیرد. او علاوه بر حذف مالیات‌ها، هفتاد هزار کارمند دولتی را اخراج کرد تا هزینه‌های دولت و بروکراسی کاهش یافته و در نتیجه نیاز کمتری به اخذ مالیات باشد.
بازخوردها و نتایج طرح
وقتی مردم فهمیدند که با اقامت در پورتوریکو، مالیات کمتری خواهند پرداخت، ده‌ها هزار نفر درخواست اقامت دادند؛ که سه برابر بیش‌تر از پارسال است.
«پیتر شیف»، اقتصاددان و فعال اقتصادی، می‌گوید که علت مهاجرتش به جزیره، نگه داشتن بیشتر درآمدش بود؛ و افسوس می‌خورد چرا پورتوریکو سال‌ها قبل به فکر اجرای این طرح نیافتاد.
ملیسا داسیلوا، که در ایالت «رود آیلند» به عنوان کارگر اجتماعی فعالیت می‌کرد، بعد از نقل مکان به پورتوریکو توانسته ۲۵ درصد در دادن مالیات صرفه‌جویی کند.
معافیت‌های مالیاتی پورتوریک باعث شده تا افرادی مثل داسیلوا، شیف و سایرین، با مهاجرت به این جزیره، با خود سرمایه آورده و به کسب و کار آنجا رونق بدهند. مثلا «براک پیرس» میلیارد، خیریه‌ای برای تأمین اسباب‌بازی کودکان تأسیس کرد. او همچنین در حال بازسازی هتلی است که بعد از طوفان ماریا صدمه دیده و رها شده بود. بعد از تکمیل این پروژه، سیصد شغل جدید ایجاد خواهد شد. سایر ساکنین جدید پورتوریکو نیز مشغول ساخت مزارع، شرکت‌های تکنولوژی و مدارس ضد طوفان هستند.