بررسی دادههای اشتغال سال ۱۴۰۳ نشان میدهد که سهم بخش خدمات از کل اشتغال کشور افزایش یافته در حالی که سهم کشاورزی روند نزولی خود را ادامه داده و به ۱۳.۹ درصد کاهش یافته است...
بررسی ترکیب اشتغال در سال ۱۴۰۳نشان میدهد که سهم بخشهای مختلف اقتصادی از بازار کار با تغییرات خفیفی نسبت به سال قبل همراه بوده است. طبق جدیدترین گزارش مرکز آمار، در سال ۱۴۰۳بخش خدمات بیشترین سهم از اشتغال را به خود اختصاص داده و با سهم ۵۲.۷درصدی از کل اشتغال، نسبت به سال قبل ۰.۸واحد درصد رشد کرده است. این در حالی است که سهم اشتغال در بخش کشاورزی از ۱۴.۴درصد در سال ۱۴۰۲به ۱۳.۹درصد کاهش یافته و صنعت نیز با کاهشی جزئی از ۳۳.۷درصد به ۳۳.۳درصد رسیده است. این تغییرات، هرچند محدود، اما قابلتوجهاند و میتوانند از جابهجایی منابع انسانی میان بخشها یا تفاوت در نرخ رشد تولید و بهرهوری حکایت داشته باشند. پیشروی بخش خدمات را میتوان همزمان با گسترش فعالیتهای مبتنی بر فناوری، حملونقل، سلامت، آموزش، تجارت الکترونیک و سایر زیرشاخههای خدماتی دانست؛ امری که هم به دلیل تحولات جهانی و هم شرایط خاص اقتصادی کشور از جمله محدودیتهای ارزی و سرمایهگذاری صنعتی، بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته است. در سوی مقابل، کاهش سهم اشتغال در بخش کشاورزی میتواند ناشی از محدودیت منابع آبی، کاهش بهرهوری، مهاجرت از روستا به شهر و کاهش انگیزه برای فعالیت در این بخش باشد. همچنین کاهش جزئی سهم بخش صنعت نیز ممکن است نشاندهنده رکود نسبی در فعالیتهای صنعتی، دشواریهای تأمین مواد اولیه یا نبود چشمانداز روشن سرمایهگذاری در این بخش باشد. خدمات، پرجمعیتترین بخش اقتصاد در بازار کار از منظر تعداد شاغلان، بخش خدمات با بیش از ۱۳میلیون و ۶۶هزار نفر، همچنان بزرگترین حوزه اشتغال در کشور است و در مقایسه با سال گذشته نزدیک به ۳۶۴هزار نفر به جمع شاغلان این بخش افزوده شدهاند. این افزایش نهتنها بالاترین رشد مطلق را در بین سه بخش دارد، بلکه هماهنگ با افزایش سهم این بخش از کل اشتغال نیز هست. در بخش صنعت، جمعیت شاغل از ۸میلیون و ۲۵۱هزار نفر در سال ۱۴۰۲به ۸میلیون و ۲۶۵هزار نفر در سال ۱۴۰۳رسیده که افزایش حدود ۱۴هزار نفری را نشان میدهد؛ افزایشی بسیار محدود که میتواند ناشی از ظرفیتهای محدود ایجاد شغل یا جایگزینی بخشی از نیروی انسانی باشد. در مقابل، بخش کشاورزی با کاهش حدود ۷۴هزار نفری جمعیت شاغل روبرو بوده و تعداد شاغلان آن از حدود ۳میلیون و ۵۲۱هزار نفر به ۳میلیون و ۴۴۴هزار نفر رسیده است. این روند نزولی، همسو با کاهش سهم اشتغال این بخش، نیازمند توجه سیاستگذارانه برای حفظ امنیت غذایی و توسعه پایدار مناطق روستایی خواهد بود.به گزارش اکوایران، بنابراین، ترکیب اشتغال در سال ۱۴۰۳حکایت از تداوم روند رشد بخش خدمات در اقتصاد ایران دارد، در حالی که کشاورزی با افت سهم و کاهش جمعیت شاغل مواجه بوده و صنعت نیز در وضعیتی تقریباً ثابت باقی مانده است. استمرار این روندها میتواند پیامدهایی برای توسعه متوازن، مهاجرت، سرمایهگذاری و سیاستهای اشتغالزایی کشور به همراه داشته باشد.