بهار امسال با افزایش یک درصدی، سود سپرده سالانه به ۱۶ درصد رسید. این درحالی است که براساس آمار بانک مرکزی تورم سالانه سال گذشته ۴۱ درصد و بر اساس آمار مرکز آمار ایران ۳۴.۸ درصد اعلام شده است. درواقع نرخ سپرده بانکی برای آنکه جذاب باشد، باید بیش از تورم باشد. اما دقیقا نصف تورم است.

اما سرمایه‌گذاری همین رقم در دیگر بازارها سود بیشتری عاید مردم کرده است. به همین دلیل کارشناسان توصیه می‌کنند نرخ سود بانکی حداقل تا اندازه تورم افزایش پیدا کند.

از ابتدای امسال رشد چشمگیر بازارهایی مثل بورس، مسکن، طلا و دلار هم مزید بر علت شد تا توصیه‌ها برای افزایش نرخ سود سپرده اوج بگیرید.  کارشناسان معتقد بودند که افزایش یک درصدی سود سپرده هیچ تاثیری در میل افراد به سپره‌گذاری ایجاد نمی‌کند و جذابیت سایر بازارها موجب می‌شود در جذب نقدینگی به سرعت از بانک پیشی بگیرند.

از طرفی اخیرا بانک مرکزی نرخ سود در بازار بین بانکی را افزایش داد تا نرخ تورم را به سمت نرخ تورم مد نظرش (۲۲درصد) هدایت کند. با توجه به اینکه اغلب افزایش سود بین‌ بانکی با افزایش سود سپرده همراه خواهد شد، مدتی است انتظارها برای افزایش نرخ سود سپرده شدت گرفته است.

آیا واقعا زمان افزایش نرخ سود سپرده نرسیده است؟ برای رسیدن به پاسخ بهتر برای این سوال لازم است از زوایای دیگر هم به سود سپرده ماهانه نگاه کرد.

بانک از پراید هم عقب ماند

بازدهی سرمایه‌گذاری بانک در یک سال ۱۶ درصد و در یک ماه ۱.۳ درصد است. به این معنی که اگر شما ۱۰۰ میلیون تومان را در بانک سپرده‌گذاری کنید ماهانه یک میلیون و ۳۵۹ هزار تومان سود دریافت خواهید کرد.

حالا باید دید اگر این پول را به جای بانک در جای دیگری مثل دلار، طلا، سکه یا خودرو سرمایه‌گذاری می‌کردید در یک ماه ( فرضا مردادماه) چقدر سود می‌کردید؟

یکم مردادماه هر سکه بهار آزادی نه میلیون و ۶۰۰ هزار تومان قیمت داشت. شما با ۱۰۰ میلیون تومان میتوانستید حداقل ۱۰ عدد سکه تمام بهار آزادی خریداری کنید. پایان مرداد ماه قیمت هر سکه تمام بهار آزادی به ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسید. به این معنی که شما می‌توانستید با خرید ۱۰ سکه در ابتدای مرداد ماه و فروش آن در انتهای همین ماه ۹ میلیون تومان سود کنید. یعنی با همین میزان سرمایه‌گذاری، در بازار سکه می‌توانستید حدود ۷ برابر سپرده‌گذاری در بانک بهره ببرید.

همچنین اگر ۱۰۰ میلیون سرمایه خود را به جای بانک در بازار طلا سرمایه‌گذاری می‌کردید می‌توانستید حدود ۱۰۳ گرم طلا  بخرید. چرا که قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار ابتدای مرداد ماه ۹۷۰ هزار تومان بود. آخر مرداد ماه قیمت هر گرم طلا به یک میلیون و ۹۰ تومان رسید. یعنی اگر ۱۰۰ میلیونتان را طلا خریده بودید در عرض یک ماه هشت میلیون و ۲۴۰ هزار تومان سود می‌کردید، یعنی حدود شش برابر سود سپرده‌گذاری در بانک.

اما اگر ارز می‌خریدید چطور؟ یکم مرداد ماه هر دلار در بازار آزاد ۲۲ هزار تومان معامله می‌شد، این نرخ آخر مرداد به ۲۳ هزار و ۱۵۰ تومان رسید. شما می‌توانستید با ۱۰۰ میلیون تومان چهارهزار و ۵۰۰ دلار بخرید و یک ماهه پنج میلیون و ۱۷۵ هزار تومان سود کنید.

حتی اگر به جای صرف تمام ۱۰۰ میلیون پس‌انداز خود با ۹۱ میلیون آن یک پراید X۱۱۱ می‌خرید می‌توانستید پایان ماه آن را با قیمت ۹۴ میلیون تومان فروخته و سه میلیون سود کنید.

۱۷ ماه انتظار برای خرید یک مترخانه

حالا فرض کنید فردی که نمی‌خواهد ریسکی را در سرمایه گذاری متحمل شود، تصمیم گرفته به سود ماهانه ۱.۳ درصدی بانکی بسنده کند. همانطور که گفته شد بانک ماهانه یک میلیون و ۳۵۹هزار تومان سود به ۱۰۰میلیون تومان می‌دهد. حالا باید دید در حال حاضر( شهریور ماه) با این سود ماهانه چه می‌توان کرد؟

یکشنبه ۲۳ شهریور قیمت طلا گرمی ۱۸ عیار در بازار آزاد به یک میلیون و ۱۹۷هزار و ۷۰۰ تومان رسید. یعنی با سود یک ماه می‌توان حدودا یک گرم طلا خرید. قیمت دلار نیز اکنون در بازار آزاد به ۲۶ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است بنابراین با سود بانکی ۱۰۰ میلیون تومان تنها ۵۱ دلار می‌توان خرید.

بنابر آمار وزارت راه و شهرسازی متوسط هر متر مسکن در تهران به ۲۳ میلیون تومان رسیده است بنابراین حدودا ۱۷ ماه طول می‌کشد که بتوان با سود بانکی ۱۰۰ میلیون تومان، یک مترخانه در پایتخت خرید. همچنین با قیمت فعلی پراید ( ۱۰۵میلیون تومان) ۷۷ ماه یعنی بیش از شش سال طول خواهد کشید که بتوانید با سود بانکی صاحب یک خودروی پراید شوید.

برای درک بهتر نرخ سود فعلی باید توجه داشت رقم سود بانکی ماهانه برای مبلغ ۱۰۰میلیون تومان در حالی یک میلیون و ۳۵۹ هزار تومان است که براساس گزارش مرکز آمار و داده های مرکز پژوهش‌های مجلس هر خانوار برای تامین اقلام بهداشتی و سبد کالاهای خوراکی مورد نیازشان باید حداقل ماهانه ۳.۶ میلیون تومان هزینه کنند.

در واقع اگر یک خانوار سرمایه ۱۰۰ میلیونی خود را به شبکه بانکی بسپارند حتی به اندازه نیمی از هزینه تامین اقلام خوراکی و بهداشتی خود نیز نمی‌توانند سود بانکی دریافت کنند.