در پایان هفته منتهی به ۲۳ مردادماه، شاخص کل بورس با افتی ۲٫۹ درصدی نسبت به هفته گذشته در سطح یک میلیون و ۹۷۵ هزار واحدی آرام گرفت. این در حالی بود که در این هفته شاخص کل هم‌وزن نیز ۳٫۷ درصد سقوط را تجربه کرد.
کاهش ۳۴ درصدی ارزش معاملات روزانه
در این هفته که به دلیل تعطیلی روز شنبه، تنها ۴ روز معاملاتی داشت، ارزش کل معاملات بورس ۶۵ هزار و ۷۷۳ میلیارد تومان بود که معادل میانگین ارزش معاملات روزانه ۱۳ هزار و ۱۵۴ میلیارد تومانی است که در مقایسه با میانگین ۲۰ هزار میلیارد تومانی هفته گذشته افتی ۳۴ درصدی داشته است.
افت ارزش معاملات در حالی رقم خورد که روز سه‌شنبه و در روزی که خبر لغو دارا دوم مطرح شد و بازار سهام با سقوطی ۶۵ هزار واحدی همراه بود، ارزش کل معاملات تنها ۱۱ هزار میلیارد تومان به ثبت رسید که در کمترین میزان از ابتدای تیرماه بوده است.
۲ عرضه اولیه، ۱۶۵ هزار تومان
همچنین در این هفته دو عرضه اولیه انجام شد. در نخستین عرضه اولیه شرکت دامپروری ملارد (زملارد) روز سه‌شنبه سهام خود را به فرابورس عرضه کرد که در این عرضه اولیه که با رکوردشکنی میزان مشارکت همراه بود به هر کد بورسی ۸ سهم در سقف قیمتی ۲۱۰۰ تومانی تخصیص داده شد که حدود ۱۷ هزار تومان ارزش داشت.
روز چهارشنبه نیز عرضه اولیه ثبهساز صورت گرفت که طی آن ۵ میلیون و ۲۷۶ هزار و ۵۸۵ نفر در این عرضه مشارکت کردند که به هر نفر حداکثر ۶۷۰ سهم در سقف قیمتی ۲۲۰ تومانی تخصیص داده شد که ارزش حدود ۱۴۸ هزار تومان داشت. این در حالی بود که میزان مشارکت در زملارد بیش از ۵ میلیون و ۵۴۵ هزار نفر بود.
بازگشایی‌ها
در معاملات این هفته، نمادهای فولاد، وتجارت و فخوز پس از برگزاری مجامع عادی سالیانه خود بازگشایی شدند که دو نماد فولاد و فخوز بازگشایی منفی ۷ درصدی داشتند. نماد شستا نیز پس از اینکه به دلیل نوسان ۵۰ درصدی قیمت متوقف شد بازگشایی متعادلی داشت ولی در آخرین روز معاملاتی هفته با صف فروش چندصد میلیونی به کار خود خاتمه داد. کاهش اعتماد به بازار در اثر اتفاقات رخ داده در آخر هفته منجر به این شد که اکثر نمادهای پرتقاضای بورس معاملاتی منفی را پشت سر بگذارند.
دارا دوم و سقوط بورس
اما مهمترین اتفاق این هفته بورس، حواشی مربوط به عرضه دومین صندوق ETF دولتی موسوم به دارا دوم بود. در حالی که ابتدای هفته اعلام شده بود دارا دوم با چهار نماد پالایشی از شهریور پذیره‌نویسی می‌شود، اما روز سه‌شنبه سازمان خصوصی اعلام کرد شرایط حضور دارا دوم در بورس فراهم نشده و سهام پالایشگاهی به صورت بلوکی در بورس عرضه می‌شود، موضوعی که منجر به سقوط دسته جمعی نمادهای پالایشی و تشکیل صف فروش سنگین در این نمادها شد، لحظاتی بعد این خبر تکذیب شد و نمادهای پالایشی مجددا سبزپوش شدن، اما این پایان کار نبود و دوباره سازمان خصوصی خبر از لغو دارا دوم در شهریور ماه داد که منجر به سقوط آزاد نمادهای پالایشی و به تبع آن کل بازار سهام شد.
پس از پایان معاملات بورس بود که وزیر اقتصاد در گفت‌وگویی زنده از قطعی شدن عرضه دارا دوم در هفته نخست شهریور خبر داد و همین موضوع موجب شروع سبز بازار در روز چهارشنبه شد. اما پس از گذشت مدتی فشار عرضه مجددا بر تقاضا غلبه کرد و موجب منفی شدن نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز و در نهایت افت ۲۴ هزار واحدی بورس در آخرین روز هفته شد. موضوعی که البته رفتار هیجانی سهامداران، کاهش اعتماد به مقامات دولتی، ضد و نقیض‌گویی‌ها در خصوص دارا دوم، فروش آبشاری سهام عدالت از سوی کارگزاری‌ها و همچنین خبرهای مربوط به اوراق سلف نفتی از دلایل این سقوط عنوان شده است.
آیا ریزش شاخص بورس تداوم دارد؟
با توجه به اتفاقات جدیدی که در آخر هفته افتاد به نظر نمی‌رسد این افت چندان ادامه‌دار باشد. نخستین اتفاقی که می‌تواند تاثیری مثبت بر روند معاملات بورس داشته باشد، کاهش فشار بر سامانه معاملاتی و بهبود ثبت سفارش‌ها است.
از روز ۲۷ مردادماه معاملات بورس به صورت موقت در دو شیفت کاملا مجزا برگزار خواهد شد. بر این اساس در جلسه معاملاتی اول زمان پیش‌گشایش از ساعت ۸:۳۰ الی ۸:۴۵ و زمان انجام معاملات از ساعت ۸:۴۵ الی ۱۱:۴۵ است که طی آن کلیه صنایع، به غیر از صنعت فلزات اساسی، صنعت شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی و صنعت فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای به همراه مشتقات مربوطه اعم از اختیار معامله و اختیار فروش تبعی قابل معامله هستند. در جلسه معاملاتی دوم که از ساعت ۱۲ آغاز شده و با پیش‌گشایش ۱۵ دقیقه‌ای همراه خواهد بود، زمان انجام معاملات از ساعت ۱۲:۱۵ تا ۱۵ و ۱۵ دقیقه تعیین شده است. در این جلسه صنایع فلزات اساسی، شرکت‌های چند رشته ای صنعتی و فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای به همراه مشتقات مربوطه اعم از اختیار معامله و اختیار فروش تبعی قابل معامله هستند. همچنین کلیه صندوق‌های قابل معامله ( ETF) اوراق بهادار با درآمد ثابت و نیز معاملات تمامی نمادهای آتی سبد سهام در جلسه دوم معاملاتی قابل معامله خواهند بود.
تصویب لایحه افزایش سرمایه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس نیز خبر دیگری است که می‌تواند به عنوان سیگنال مثبتی برای بورس تلقی شود. و خبر سوم نیز قطعی شدن حضور دارا دوم با ۳۰ درصد تخفیف نسبت به قیمت روز آن در زمان پذیره‌نویسی است.
باید دید رفتار سهامداران در هفته آینده چه تحولاتی را در معاملات بازار سهام رقم خواهد زد.
