فقرزدایی با خورشید

خشکسالی و کم‌آبی، فقر و بیکاری، کاهش کارایی سرزمین و ده‌ها مشکل ریزودرشت دیگر از عوامل خروج روستاییان از آبادی‌ها و سکنی گزیدنشان در حاشیه شهرهاست. مهاجرتی ناخواسته که تبعات بسیاری برای مردم و سیاستگذاران داشته و دارد. سالانه خبرهای متعددی از خالی شدن روستاهای ایران از جمعیت منتشر می‌شود. اتفاقی که می‌تواند یک خلأ امنیتی-اقتصادی جدی برای ساخت سیاسی به وجود بیاورد.
اما در میانه این همه تلخ‌کامی، شاید پشت‌بام‌های کوچک روستانشینان راه نجات باشد. در طول یکی، دو سال اخیر، سرمایه‌گذاری بر روی استقرار پنل‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس بر پشت‌بام‌های روستاهای ایران دریچه‌ای انرژی‌بخش به جهان ایرانی باز کرده است.
خیلی از کشورهای جهان با هدف فقرزدایی، روستاهای خود را به کانون تولید برق از انرژی خورشیدی تبدیل کرده‌اند. به عقیده اقتصاددانان، اقتصاد فتوولتائیک می‌تواند فرصتی برای روستاییان فقیر باشد که با تولید و فروش برق حاصل از نور خورشید، منبع درآمد جدیدی برای خود ایجاد کنند.
احداث نیروگاه خورشیدی با هدف فقرزدایی در خیلی از کشورهای جهان از جمله در چین آزمایش شده است. در حال حاضر مردم روستای هیوجیاپینگ، واقع در شمال غربی چین به این صنعت رو آورده و موفق شده‌اند منبع درآمد جدیدی برای خود ایجاد کنند. اخیراً این سیاست در ایران نیز مورد توجه قرار گرفته و روستاییان زیادی به تولید برق خورشیدی رو آورده‌اند اما مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد که می‌تواند این فرصت را هم از ما دریغ کند. احتمالاً در آینده با قیمت‌گذاری دستوری و بدعهدی دولت این فرصت هم از دست خواهد رفت. در این گزارش سعی می‌کنیم مستنداتی از سیاستگذاری و آمارهایی درباره روستاهای تحت پوشش این طرح ارائه کنیم. زیرساخت پروژه استقرار سامانه‌های خورشیدی در ایران اگرچه دیر ولی در سال 1401 به‌طور کامل ایجاد شده است. طرح بزرگی که 550 هزار سامانه خورشیدی روستایی را در مدت پنج سال ایجاد خواهد کرد تا ضمن ایجاد شغلی پایدار وابستگی معیشتی روستاییان به منابع طبیعی از جمله جنگل و آب را کم کند. از سویی کاهش وابستگی معیشتی به منابع حیاتی علاوه بر حفظ محیط‌ زیست و منابع طبیعی می‌تواند ایران را برای خروج از سیاهه هفت کشور اول آلاینده جو زمین آماده کند.
37 هزار روستا در پهنه سرزمین
37 هزار روستا در پهنه سرزمینی ایران، طبق گزارش‌های مرکز آمار کشور، جمعیتی حدود ۲۰ میلیون نفر را در خود پذیرا هستند. روستاهایی که از یک‌سو نگهدار سنن‌، آیین‌ها، زبان و فرهنگ ایرانی هستند و از سوی دیگر پاسبان طبیعت این خاک‌اند که ریشه در کنه تاریخ دارد. این آمار که محصول سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵ از کل جمعیت ۷۹ میلیون و ۹۲۶ هزار و ۲۷۰نفری ایرانیان است، همه حقیقت را نشان نمی‌دهد. ایران ۱۳۰۰ شهر و ۳۷ هزار روستا دارد. برخی آمارهای تاییدنشده از روانه شدن سیل مهاجران روستاها به حاشیه شهرها در طول شش دهه اخیر حکایت دارد. حکایتی که نشانگر آغاز توسعه شهری و بی‌توجهی به روستاها بوده است. پیشتر البته رسانه دولت «ایرنا» در گزارشی از واقعیت یا خیال آمار تخلیه روستاها در طول این چند دهه نوشته است: «نخستین‌بار دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۴ مسوول وقت معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم کشور از تخلیه «۳۳ هزار روستا و آبادی» کشور در مدت ۵۵ سال خبر داد.» آن روز «ابوالفضل رضوی» تاکید کرده که «نباید کاری کنیم که به تخلیه بقیه روستاها کمک شود». در آن گزارش البته ریشه این خبر مورد کنکاش قرار گرفته و توضیح داده شده که «رقم ۳۳ هزار روستا و آبادی خالی از سکنه، ظاهراً از نتایج سرشماری سراسری سال ۱۳۹۰ برداشت شده بود که با مقایسه تعداد «آبادی»های خالی از سکنه کشور در سال ۱۳۳۵ (نخستین سرشماری) با آمار ۱۳۹۰ (آخرین سرشماری تا آن تاریخ) به‌دست آمده که آمار اشتباهی است».
رد خبر خالی شدن هولناک جمعیت از مناطق روستایی ایران البته خبر خوشایندی است چرا که خروج جمعیت از روستاها و هجوم آنها به حاشیه شهرها تبعات بسیار وخیمی از نظر اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی به دنبال دارد. از فوران آسیب‌های اجتماعی تا تخریب زیرساخت‌های شهری و گسترش فقر و در نهایت دامن زدن به تورم و گرانی و... همچنین ضربه به نهاد تولید کشور در عرصه‌های کشاورزی و دامداری و البته احتمالات پیش‌بینی‌ناپذیر در حوزه امنیت ملی. اما واقعیت این است که روستاییان در طول 60 سال اخیر با توسعه زیرساخت‌های شهری آرام‌آرام دهکده‌های خود را ترک کرده و به سمت حاشیه شهرها آمده‌اند. اینجا این پرسش‌ها مطرح می‌شود که چرا روستانشینان آنجا را ترک می‌کنند و چه راه‌هایی برای تشویق به ماندن در روستا پیش‌روی سیاستگذاران وجود دارد؟
خرید تضمینی برق خورشید
59جعفر محمدنژادسیگارودی، رئیس سازمان ساتبا، معتقد است: توسعه انرژی‌های خورشیدی تاثیر زیادی بر روی روستاهای ایران دارد. از سال 1395 در وزارت نیرو با نیت فقرزدایی از روستاییان و جلوگیری از مهاجرت آنها سیاست خرید تضمینی انرژی حاصل از استقرار پنل‌های خورشیدی کوچک‌مقیاس بر پشت‌بام‌ها شروع شده است. بیشترین تعرفه از آن سال برای توسعه مناطق روستایی و مناطق کم‌برخوردار با همین چشم‌انداز اختصاص پیدا کرد. یعنی اگر آن زمان انرژی یک نیروگاه خورشیدی مگاواتی را به ازای هر کیلووات‌ساعت با قیمت 500 یا 600 هزار تومان خریداری می‌کردیم، عدد کوچک‌مقیاس خورشیدی دو برابر آن قیمت حساب می‌شد. هدف از این کار حمایت از نیروگاه‌های کوچک‌مقیاس در اختیار روستاییان بود. در ادامه برای اولین‌بار در سال 1397 سازمان کمیته امداد امام خمینی (ره) به عنوان سازمانی پیشگام به این حوزه ورود کرد. هدف آنها حمایت از خانواده‌های زیر پوشش این کمیته در روستاها بود که با مدل پنل‌های تولید انرژی تجدیدپذیر پشت‌بامی کوچک‌مقیاس آن را اجرا کردند. در نهایت هم برق پاکی تولید شد و هم الگوی قراردادی خرید تضمینی 20‌ساله از سوی وزارت نیرو می‌توانست شغلی برای روستاییان با درآمدی تقریباً پایدار ایجاد کند.
تغییر اقلیم و تولید گازهای گلخانه‌ای
کاهش کارایی سرزمین به خاطر اثرات تغییر اقلیم و کاهش منابع آب، از مهم‌ترین دلایل خروج روستاییان از روستاها عنوان می‌شود. وقتی آب نباشد دیگر زندگی برای مردمی که به‌طور سنتی وابستگی عمیقی به منابع طبیعی داشته‌اند، معنا ندارد. کاهش تولید دامداری و کشاورزی و خرج کردن منابع طبیعی از جمله جنگل و مرتع توانسته در طول دهه‌های گذشته ایران را به سمت قهقرای سرزمینی سوق دهد.
خورشید از مهم‌ترین منابع انرژی است که استفاده از آن امروزه دیگر امری رایج و نه‌چندان پرهزینه است. منبع خورشید می‌تواند برق پاک، غیرآلاینده و پایدار تولید کند. انرژی خورشیدی باعث تولید گازهای آلاینده و گرمایش جهانی نمی‌شود. محققان در سال‌های اخیر به این نتیجه رسیده‌اند که انرژی خورشیدی را می‌توان جمع‌آوری و ذخیره کرد.
سه کشور بزرگ چین، آمریکا و هند، بیش از ۸۰ درصد گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کنند. این سه کشور البته بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان هستند. ایران اما به‌رغم اینکه اقتصاد چندان بزرگی ندارد اما جزو 10 کشور تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای محسوب می‌شود. دلیل روشن است چرا که مصرف منابع فسیلی توانسته ایران را در جمع کشورهای آلاینده جو زمین قرار دهد. ایران به‌رغم اینکه اقتصاد آلاینده‌ای ندارد و صنایع بزرگ و مخربی را مدیریت نمی‌کند ولی به گفته مدیران سازمان حفاظت از محیط ‌زیست، به عنوان یکی از کشورهایی قلمداد می‌شود که با توجه به وضعیتی که درباره تغییرات اقلیمی، سوخت‌های فسیلی، ناوگان حمل‌ونقل اعم از بین‌شهری و درون‌شهری و هم صنایع و معادن و... دارد، در این رابطه گازهای گلخانه‌ای تولید می‌کند.
تعهدات اقلیمی ایران
علی سلاجقه در یک برنامه تلویزیونی درباره گازهای گلخانه‌ای و تاب‌آوری کشور در برابر تغییر اقلیم گفته است: از سال ۹۲ که سازمان ملل بحث کنوانسیون تغییر اقلیم را مطرح کرد، جمهوری اسلامی نیز با کسب مجوز از دولت و مجلس شورای اسلامی به این کنوانسیون پیوست. سه کشور بزرگ چین، آمریکا و هند، بیش از ۸۰ درصد گازهای گلخانه‌ای جهان را تولید می‌کنند و باقی کشورها آن ۲۰ درصد باقی‌مانده را تولید می‌کنند.
یکی از روش‌هایی که ایران می‌تواند از بار فشار انرژی‌های فسیلی خود را خلاص کند استفاده حداکثری از ظرفیت خورشید در کشور است. ایران بزرگ‌ترین ظرفیت بهره‌وری از انرژی خورشیدی را دارد. تقریباً 300 روز آفتابی در سال. وضعیت ایران در این زمینه به گونه‌ای است که تقریباً در تمامی پهنه سرزمینی امکان استفاده از منبع خورشید و البته دیگر منابع تجدیدپذیر را دارد.
پنل‌های خورشیدی از دو طریق مستقیم و غیرمستقیم انرژی خورشیدی را به الکتریسیته تبدل می‌کنند. رایج‌ترین روش تبدیل انرژی در پنل‌های خورشیدی، روش مستقیم است که با استفاده از سیستم فتوولتایی اتفاق می‌افتد. پی وی یا ماژول خورشیدی از کنار هم قرار گرفتن سلول خورشیدی تشکیل می‌شود و در ابعاد بزرگ‌تر پنل خورشیدی را می‌سازد.
از تفاوت‌های بین سیستم‌های تولید برق با پنل‌های خورشیدی در خانه با نیروگاه‌های خورشیدی، می‌توان به چند مورد مهم اشاره داشت. از جمله در منازل معمولاً پنل‌های خورشیدی روی سقف خانه قرار می‌گیرند ولی در نیروگاه‌های خورشیدی پنل‌ها روی زمین مستقر هستند. در سیستم‌های کوچک خانگی از اجزای سیستم مثل اینورتر، شارژ کنترلر و باتری به شکل محدود و تکی استفاده می‌شود اما در یک نیروگاه خورشیدی، به دلیل آنکه چرخه تولید برق در حجم بالا اتفاق می‌افتد، نیاز به یک ارگانیسم مشخص از تجهیزات نام برده‌شده است تا انرژی تولیدشده در نیروگاه خورشیدی به درستی به کار گرفته شود و در عملکرد تجهیزات اختلال ایجاد نشود. توسعه نیروگاه‌های خورشیدی البته ابعاد مختلفی دارد و اهداف متفاوتی را دنبال می‌کند. تولید برق پاک و امنیت انرژی از یک‌سو و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی از سوی دیگر از مهم‌ترین اهداف چنین توسعه‌ای است.
متاسفانه اقلیم ایران به شدت تحت تاثیر تغییرات اقلیمی است که مشکلی جهانی به شمار می‌آید. تغییر اقلیم به نظر می‌رسد می‌تواند اثری همیشگی بر زیستگاه‌های انسانی از جمله روستاها و شهرهای ایران داشته باشد. به نظر می‌رسد هیولای تغییر اقلیم توانسته ذهن سیاستگذار ایرانی را نیز درگیر خود کند و موجب تصمیم درست و حیاتی سرمایه‌گذاری بر روی انرژی‌های تجدیدپذیر به‌خصوص در مناطق روستایی شود. تا ضمن تولید شغل پایدار برای مردم و کاهش فقر و مهاجرت، به کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در ایران منجر شود که در نهایت برای کمک به کاهش اثر تغییر اقلیم موثر خواهد بود.
درآمد پایدار روستاییان
رئیس سازمان ساتبا می‌گوید: نیروگاه‌های کوچک پنج‌کیلوواتی می‌تواند به تنهایی یک خانواده را با درآمد پایداری که دارد در روستاها نگه دارد. چرا که درآمد حاصل از این نیروگاه‌ها می‌تواند در کنار درآمدهای به‌دست‌آمده از کشاورزی و دامداری زندگی افراد را مدیریت کند و ماندگاری آنها در روستاها را توجیه کند. البته با کمک وزارت نیرو در بعد کلان و سازمان ساتبا به عنوان متولی نیروگاه‌های تجدیدپذیر و با حضور نهادهای حمایتی و معاونت اول ریاست‌جمهوری، 550 هزار سامانه خورشیدی پنج‌کیلوواتی به مدت پنج سال طبق مصوبه باید به ویژه در مناطق روستایی و کم‌برخوردار احداث شوند. این طرح در همه مناطق کشور قابل اجراست. سالانه 110 هزار سامانه در دستور کار است که البته دو مولفه را بیش از بقیه در دستور کار دارد. یکی اینکه منطقه هدف چه میزان تابش خورشید دارد و دیگر اینکه سطح اقتصادی و میزان محرومیت آن روستا یا منطقه چقدر است. بنابراین ما در وزارت نیرو تعیین‌کننده و اعلام‌کننده روستاها نیستیم. واقعیت این است که زیرساخت بسیار خوبی از سوی سازمان ساتبا در کشور طی یک سال گذشته ایجاد شده است. بر این اساس قرار شد نیروگاه‌ها در مناطق مختلف به نحوی ساخته شود و تجهیزات با مشخصاتی انتخاب شود که بهترین کیفیت را داشته باشند تا خانواده‌ها بتوانند با کمک دولت از طریق وام‌های کم‌بهره و مدت بازپرداخت هفت‌ساله، زندگی بهتری بسازند و به اقتصاد و محیط ‌زیست خود و کشور کمک کنند. البته قیدهایی در قرارداد شرکت‌ها برای این پروژه گذاشته شده است تا ضمن انتخاب و استفاده از تجهیزات تاییدشده باید حتماً گارانتی و خدمات پس از فروش و کارکرد روزانه از طریق اپ‌ها طی مدت قرارداد لحاظ شود و مردم در این میان کمترین دغدغه و نگرانی را داشته باشند. کار با این نیروگاه‌های کوچک بسیار ساده است و به آموزش خاصی نیاز ندارد و اندکی نگهداری در برابر گردوغبار و آلودگی دارد که با شست‌وشوی ساده قابل مدیریت است. بنابراین زیرساخت مناسبی در این زمینه ایجاد شده که چشم‌انداز روشنی برای اقتصاد روستاها و تولید انرژی پاک را نوید می‌دهد.
وعده 10 هزار مگاواتی برق
دولت خود اصرار دارد که در سال 10 هزار مگاوات برق از طریق انرژی خورشید تهیه کند. وقتی دولت خود به این واقعیت رسیده و در برنامه پنج‌ساله نیز تاکید شده که دولت به این سمت برود، می‌تواند با تسهیل مقررات و استفاده از تجربه کشورهایی که در این زمینه موفق بودند، کارهای مهمی انجام دهد. کارهایی که هند و چین در این زمینه انجام دادند سبب شده هزینه تولید انرژی خورشیدی 50 درصد کاهش پیدا کند. دولت قراردادی 25ساله با چین بسته است. در این توافق می‌توان بر روی انتقال تکنولوژی و حمایت چین از استقرار نیروگاه‌های خورشیدی مانور داد. چرا دولت چین فقط باید بر صید ترال و خام‌فروشی معادن در ایران تاکید کند که خسارت‌های جبران‌ناپذیر به محیط‌ زیست وارد می‌کند. تمامی روستاهای منطقه زاگرس که دمای آنجا از 40 درجه بیشتر نمی‌شود و گردوغبار کمتری دارد می‌توانند الگوهای خوبی برای استقرار پنل‌های خورشیدی باشند. همچنین منطقه هیرکانی و ارسباران بالاترین اولویت را دارند. به‌خصوص که این سرمایه‌گذاری می‌تواند از فشار معیشتی بر جنگل‌ها بکاهد. توصیه می‌شود در گام اول در مناطق روستایی جنگلی و حاشیه جنگل پنل‌های خورشیدی مستقر شوند چرا که جایی که دمای هوا بالای 40 درجه باشد، راندمان پنل‌ها پایین می‌آید و در نتیجه در این مناطق می‌توان سرمایه‌گذاری مناسبی داشت.
تغییر ماهیت مهاجرت با اجرای طرح
طرح استقرار سامانه‌های خورشیدی در برخی از استان‌های کشور اجرا شده که آمارها از تغییر محسوس در شکل مهاجرت در این مناطق حکایت دارد. آنطور که سازمان ساتبا می‌گوید؛ در استان‌هایی که طرح در روستاهای آنجا اجرا شده شاهد تغییر ماهیت مهاجرت بوده‌ایم. به نحوی که در استان‌ها و روستاهایی که طرح اتفاق افتاده حتی مهاجرت معکوس صورت گرفته است. در روستاهایی در خراسان جنوبی و رضوی گزارش‌هایی داریم که کمیته امداد اعلام کرده با استقرار این سامانه‌ها و دریافت نتیجه آن افرادی که مهاجرت کرده بودند و شغل مناسبی هم نداشتند، به واسطه این طرح برگشته‌اند. بنابراین ما امیدوار هستیم و تا حدی اطمینان داریم این روش با توجه به درآمد خوبی که دارد و با توجه به اینکه خود خانواده‌ها الزام به تامین مالی ندارند و وام با بهره کم به آنها پرداخت می‌شود، نتیجه‌بخش خواهد بود. ما در سازمان ساتبا از درآمد خود نیروگاه‌ها اقساط وام‌ها را به صورت مستقیم به بانک‌ها پرداخت و مابقی آن را به حساب صاحبان سامانه‌ها به صورت ماهانه واریز می‌کنیم.
واقعیت این است با حساسیتی که در انتخاب تجهیزات و در الزام به رعایت شرکت‌ها داشتیم که نیروگاه‌ها باید بر اساس استانداردهای بالایی ساخته شود و دستورالعمل خیلی دقیقی به آنها داده شده است و با توجه به گارانتی و مدت فعالیت پنل‌های خورشیدی که امروزه در دنیا پیشرفت داشته، بسیار به نتیجه امیدواریم و این سیستم‌ها بسیار کم‌آزار خواهند بود و خانواده‌ها نیازی به آموزش خاصی برای نگهداری و تمیز کردن سامانه‌های خورشیدی ندارند و البته به آنها آموزش‌های اولیه داده خواهد شد.
به نظر می‌رسد این طرح از چند منظر طرح مترقی است. یکی اینکه نتیجه این طرح به خانواده‌های نیازمند و تحت پوشش نهادهای حمایتی در مناطق کم‌برخوردار و ضعیف کمک خواهد کرد تا درآمد پایداری داشته باشند. سال گذشته بر اساس تعرفه‌ای که بالاترین قیمت آن یعنی دو هزار و 200 تومان به ازای هر کیلووات ساعت برق را خریداری می‌کردیم، برای پنج کیلووات به صورت میانگین درآمد ماهانه یک میلیون و 500 تا 600 هزار تومان برای هر خانواده می‌تواند داشته باشد. در سال اول هر خانواده بین 400 تا 450 هزار تومان بدون اینکه سرمایه‌گذاری کند درآمد داشت و بقیه درآمد برای اقساط کم می‌شد. ما برای تعدیل این نیروگاه‌ها قیمت را سال‌به‌سال افزایش می‌دهیم. در نهایت بر اساس قراردادهایی که در پنج سال گذشته با کمیته امداد داشتیم، هر خانواده ماهانه بین چهار تا پنج میلیون تومان دریافتی از تولید برق داشته‌اند. این روند افزایشی در طول این طرح نیز اجرا می‌شود که می‌تواند یک نمونه جذاب برای درآمدزایی مردم روستاها باشد.
توسعه روستاها با برق پشت بامی
جعفر محمدنژادسیگارودی، می‌افزاید: امکان تولید برق در روستاها می‌تواند به توسعه روستاها هم منجر شود. در بسیاری از روستاها که به کشاورزی و دامداری مشغول هستند به واسطه نبود برق پایدار و البته کاهش منابع آب و تخریب طبیعت، امکان استفاده از صنایع تبدیلی نیز فراهم نیست. بنابراین با این طرح و با توجه به پایداری تولید برق خورشیدی می‌توان به استقرار صنایع دیگر در روستاها و کاهش فشار بر منابع طبیعی امیدوار بود.
آمارهایی که ما از سال 1401 داریم تقریباً سه هزار سامانه پنج‌کیلوواتی در روستاها استقرار یافت. از منظر ما و بر اساس تعریف طرح این عدد اصلاً قابل توجه نیست اما تا یک جایی طبیعی است چرا که به ایجاد زیرساخت نیاز داشتیم. یک جاهایی نیز متاسفانه بانک‌ها همراهی نکردند که ظاهراً به خاطر یکسری محدودیت‌ها بوده است. اما امسال در بودجه 1402 اتفاق خوبی رخ داده است و عملاً از باب اشتغال‌زایی در بودجه اعتبار مناسبی برای کمیته امداد دیده شده است. این نهاد در این طرح یکی از نهادهایی است که باید این پروژه را انجام دهند. خودشان اعلام کرده‌اند از منظر اشتغال‌زایی برای خانواده‌های تحت پوشش این نیروگاه‌های خورشیدی پنج‌کیلوواتی بر اساس اعلام تعرفه سازمان ساتبا و هزینه سرمایه‌گذاری پیش‌بینی‌شده در قالب تسهیلات، می‌تواند یکی از بهترین نمونه‌های اشتغال‌زایی برای کمیته امام خمینی (ره) باشد.
بنابراین امسال آنها اعلام کرده‌اند که آماده اعطای تسهیلات به 80 هزار سامانه پنج کیلووات هستند و ما در سازمان ساتبا محدودیتی در این قضیه نمی‌بینیم و اعتبارات خرید تضمینی برق از قبل فراهم شده است و در نهایت نتیجه این طرح به تعامل بین کمیته امام‌خمینی و بانک مرکزی و بانک‌های عامل برمی‌گردد. اگر این اتفاق بیفتد به لحاظ فنی و زیرساختاری و با هماهنگی‌هایی که سازمان ساتبا ایجاد کرده، در نهایت هماهنگی خوبی بین شبکه توزیع برق سراسر کشور ایجاد شده و با تایید صلاحیتی که صورت گرفته است، اگر این تعداد از سوی کمیته امداد تامین مالی شود، مشکلی ایجاد نمی‌شود. اگر این اتفاق بیفتد و در طول این پنج سال مشکلات و ضعف‌های این طرح پوشش داده شود، می‌تواند یکی از بهترین روش‌ها برای توسعه مناطق روستایی ایران باشد و هر آسیبی را که به لحاظ محیط‌ زیستی و اقتصادی به کشور وارد شده جبران کند.
مصرف بالا و قیمت پایین سوخت
به نظر می‌رسد با اجرای چنین طرحی کمک بزرگی به ساماندهی مصرف سوخت و انرژی در ایران می‌شود چرا که سالانه مصرف انرژی در کشور به شکل تصاعدی بالا می‌رود که این خود نگرانی‌هایی برای سیاستگذار به‌وجود آورده است. از سویی قیمت‌های انرژی در ایران به شدت پایین است. مصرف گاز، برق، بنزین و... به شدت بالاست. این کار باعث شده است که هیچ‌گونه بهینه‌سازی مصرف در مصرف‌کنندگان رخ ندهد. چه در بعد سرمایشی و چه روشنایی در حوزه برق وضعیت این است. وزارت نیرو هر سال در فصول مصرف با کمبود مواجه است. بنابراین تمام تلاشش این است که نیروگاه‌های حرارتی با حداکثر توان کار کنند تا نیاز کشور در فصول پرمصرف تامین شود و در نتیجه مشکلی از جمله تنش‌های اجتماعی و سیاسی به وجود نیاید. با این حال یکی از بهترین روش‌های تولید برق بدون اینکه منابع حیاتی کشور از جمله آب و گاز مصرف شود، تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر است.
مجموع ظرفیت‌های مولد
در وب‌سایت وزارت نیرو اکنون توضیح داده شده که مجموع ظرفیت‌های مولدهای محدود به ظرفیت انشعاب شبکه تقریباً 101 مگاوات است. تعداد نیز هشت هزار و 851 واحد عنوان شده است. صد مگاوات در مقابل هزار مگاوات که ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر کشور است، عدد قابل توجهی نیست. چون عددها پنج کیلووات و 10 کیلووات است شرکت‌های توزیع کمتر ریسکی را متوجه خود می‌بینند. در روستاها مشکلات زیرساختی، اشتغال، مهاجرت، تحصیل، کاهش منابع آبی و خیلی مسائل دیگر دخیل است و تسهیل زیرساخت‌های انرژی خورشیدی به تنهایی نمی‌تواند مشکل فقر را به‌طور کامل مرتفع کند. اما می‌تواند یکی از عوامل موثر بر کاهش فشار بر طبیعت و کاهش فقر روستاییان باشد. انرژی خورشیدی می‌تواند روستاها را خودکفا کند و بخشی از درآمد خانواده‌ها را تامین کند و تخریب طبیعت را کاهش دهد.
منبع: تجارت فردا